TPP-Lite
21/03/2017
Một trong những việc đầu tiên Trump thực hiện sau khi nhậm chức là rút khỏi TPP, vốn là một hiệp định tự do thương mại đa phương lớn nhất thế giới.
Đối với Việt Nam, nước có lẽ là sẽ được lợi nhất về thương mại cá ngừ, điều này là rất đáng tiếc. Đối với Trung Quốc, việc Mỹ ra khỏi TPP được xem như một món quà vì đây là cơ hội để nước này xây dựng một thỏa thuận khác có lợi hơn cho họ ở trong vùng. Thỏa thuận này được gọi với biệt danh “TPP-lite”, miễn thuế nhập khẩu cho nhiều mặt hàng khác nhau, có thể là cho cả cá ngừ.
Hiệp định mới có tên chính thức là Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực RCEP (Regional Comprehensive Economic Partnership), do Trung Quốc dẫn đầu, bao gồm 10 nước ASEAN, Australia, China, India, Japan, South Korea và New Zealand.
Nhật Bản thì cho rằng, một thỏa thuận như vậy không nên để Trung Quốc dẫn đầu và việc Trung Quốc đang muốn thúc đẩy nhanh quá trình ký RCEP sẽ làm thỏa thuận có chất lượng thấp. Nhật Bản muốn có một thỏa thuận thương mại tốt bao hàm cả mảng dịch vụ và đầu tư với hy vọng sẽ kéo được Mỹ quay lại bàn đàm phán. Với việc Trung Quốc ở một bên, Nhật Bản và Australia ở một bên, dù kết quả thế nào thì cũng sẽ định hình lại nền thương mại toàn cầu và ảnh hưởng tới chuỗi cung ứng sản phẩm, và sẽ có ảnh hưởng tới các chiến lược và quan hệ thương mại của Mỹ tới vùng ASEAN.
Chính phủ Mỹ hiện đang muốn thúc đẩy sản lượng khai thác và chế biến thủy sản trong nước, với mục tiêu đóng vai trò quan trọng hơn trong xuất khẩu thủy sản toàn cầu. Nếu RCEP được ký kết, Trung Quốc tin rằng Mỹ sẽ hối hận đã rút khỏi TPP vì đã tự loại mình ra khỏi một thỏa thuận tự do thương mại lớn. Nhật Bản và Australia hy vọng rằng các doanh nghiệp Mỹ sẽ tạo ra sức ép khiến chính quyền Trump nghĩ lại về TPP. Tuy nhiên, dù RCEP là con đường tốt nhất dẫn đến tự do thương mại, thực tế để đạt được sẽ rất khó khăn.
(Theo Atuna)